Vogels

Laat jonge vogels zitten

Laat jonge vogels zitten! Komt u ergens een jonge vogel tegen, die nog niet goed kan vliegen? Laat hem dan rustig zitten! De ouders zijn in de buurt voedsel aan het zoeken. Als er mensen bij hun jong staan durven ze niet tevoorschijn te komen om het te voeren. Daardoor lijkt het misschien alsof de jonge vogel in de steek gelaten is, maar dat is bijna nooit zo!

Gevaren voor vogels

Als een jonge vogel het nest verlaat, kan hij nog niet goed vliegen. Hij kan een beetje fladderen, maar meer ook niet. Echt vliegen, kan een jonge vogel pas na enkele dagen. De jongen van steltlopers, fazanten en eenden zijn nestvlieders: zodra ze uit het ei gekropen zijn, kunnen ze het nest verlaten. Ze kunnen ook nog niet vliegen. Het duurt soms meer dan een maand voor het zover is.

Water en voedsel

Geef dit nooit aan zieke dieren, maar laat dit aan het opvangcentrum over, zij kunnen beoordelen of het dier zelf in staat is om te eten en te drinken of dat het kunstmatig gevoed moet worden. Als u water in de bek laat lopen kan het in de longen terechtkomen, (ook een paar druppeltjes maar) met alle vervelende gevolgen van dien. Ook melk is ten strengste verboden voor vogels van welk soort dan ook en zeer zeker ook voor zoogdieren.

Vogels die in de natuur leven zijn beschermd, u bent strafbaar als u deze thuis heeft, ook als ze ziek of gewond zijn. Dit geldt ook voor egels en andere in het wild levende zoogdieren. Dierenambulances of ophaaldiensten kunnen hiervoor een speciale vergunning aanvragen, een zogenaamde aanneem- en doorgeefvergunning, zij moeten dan tenminste binnen 24 uur de dieren afleveren bij erkende opvangcentra. Particulieren moeten deze dieren zo snel mogelijk aanbieden bij erkende opvangcentra.

EHBO-tips

Op deze pagina vindt u enkele EHBO-tips voor degene die zieke, gewonde of jonge hulpeloze vogels en egels vindt. De vogels, egels en andere kleine dieren kunnen ziek of gewond raken door een heleboel oorzaken zoals verkeer, katten, raamslachtoffers, vervuiling, vergif, hoogspanningskabels etc. Voor al deze slachtoffers geldt één regel: u zorgt dat ze zo snel mogelijk naar een erkende opvang gebracht worden, waar de nodige deskundige hulp aanwezig is.

het vangen

• De eerste kans is altijd de beste kans. Probeert u het dier zo rustig mogelijk te benaderen met een net, een badhanddoek of jas. Zorg altijd eerst voor je eigen veiligheid. Roofvogels en uilen hebben scherpe klauwen, meeuwen gemene snavels, reigers kunnen naar uw ogen pikken en Jan van Genten hebben een zeer scherp zaagje in hun snavel. Het is handig om een (post) elastiek om de snavel te doen (de keuze hangt van de grootte van de snavel af).
• Zorgt u wel altijd wanneer u een elastiek om de snavel doet, dat de vogel nog kan ademen. Houd de neusgaten vrij of doe eerst een stokje tussen de snavel voordat u hem dicht maakt.
• Als u niet naar het dier toe kan, probeert u het dan te lokken. Zorg dat de vogels zo weinig mogelijk van het net zien en lok ze zo dicht mogelijk naar u toe. U gebruikt pas op het laatste moment het schepnet. Vogels die in het prikkeldraad hangen, nooit los maken, maar naast de vogel aan beide zijden het draad losknippen en met prikkeldraad en al naar de opvang brengen.
• Egels, die in een gazen omheining vast zitten, ook losknippen want de stekels werken als weerhaken.

Het vervoeren

• Het slachtoffer tot het moment van vervoer op een rustig plekje zetten en de dieren in een afgesloten passende doos met voldoende luchtgaten plaatsen. Bij zoogdieren de bodem met een laagje hooi bedekken en bij egels en vogels een laagje gescheurde kranten of een oude badhanddoek.
• Jonge slachtoffers kunnen tijdens het vervoer warm gehouden worden door een kruikje of fles met warm water, omwikkeld met een handdoek.
• Vogels met ernstige breuken kunnen in een doek gewikkeld worden.
• Zwanen en ganzen en andere grote vogels zoals b.v. een pauw kunnen het best vervoerd worden in een zak waarvan een stukje uit de bodem geknipt is en waar de kop en de nek van het dier door geschoven worden. Daarna de zak aan de achterzijde dichtmaken. Dit geldt niet voor Jan van Genten; deze in een dichte zak vervoeren. (wel eerst een elastiek om de snavel doen).
• Nooit meerdere roofvogels per krat of doos vervoeren.
• Olievogels ook liever niet met meer dan hooguit vijf vogels per doos vervoeren.
• Rustig rijden is beter voor het zieke of gewonde dier dan heen en weer geslingerd te worden in de auto.

Het terug zetten

• Als het om niet gewonde, jonge vogels gaat is het beter ze niet naar een opvangcentrum te brengen. Jonge dieren kunnen immers door niemand beter dan door hun eigen ouders grootgebracht worden.
• Jonge vogels, hiermee bedoelen we de vogels die al volledig in de veren zitten, een piepklein staartje hebben en al uitgevlogen zijn, dus niet de kale jongen. Dit geldt niet voor alle soorten zwaluwen. Deze moet u wel brengen.
• Deze plaats je zo dicht mogelijk bij de vindplaats terug in een struik of in het gras.
• Poezen uit de buurt houden en zelf ook niet bij het vogeltje blijven staan.
• De ouders komen snel genoeg op het geroep van het jonge diertje af.

Olievogels

Was olievogels nooit zelf, ze hebben namelijk een speciale behandeling nodig.

Koude slachtoffers

Vogels die door de kou bevangen zijn, of vogels die uit het ijs gehakt zijn, nooit bij de kachel laten opwarmen. Zet deze vogels in een doos op een rustige plaats, zover mogelijk bij de verwarming vandaan en laat ze rustig bijkomen. Zeker geen ijs van de vogels af halen.

Wintervoedering

Ga niet op eigen gelegenheid wintervoedering geven aan grote groepen vogels bij plassen of kanalen of in het open veld. Dit moet op een verantwoorde manier gebeuren en u kunt beter uw hulp aanbieden aan de instanties die de wintervoedering verzorgen.

Raamslachtoffers

z

Zijn vogels die met een harde knal tegen het raam of windscherm vliegen. Vaak blijven deze vogels versuft liggen, soms hebben ze hun nek gebroken en zijn ze dood. Als de vogel niet dood is zet u hem in een doos, zet de doos zo donker en rustig mogelijk weg en wacht een paar uur voor u weer in de doos kijkt. Meestal is de vogel weer opgeknapt en kunt u hem weer vrijlaten. Is de vogel nog versuft en zit hij stilletjes in elkaar gedoken, brengt u hem dan naar het opvangcentrum want dan is er meer aan de hand en heeft de vogel medicijnen nodig.

Katslachtoffers

Het gebeurt heel vaak dat een vogel die door de kat gepakt is, geen zichtbare verwonding heeft. Mensen denken dan al snel, voor deze vogel hoeven we niets te doen. Het tegendeel is waar, de nagels van de kat gaan door de huid van de vogel, trekt de kat zijn poot terug dan sluit de huid zich weer en het lijkt of er niets gebeurd is. Onder de huid zitten hele gemene bacteriën die van de kattennagel komen en veroorzaken daar een flinke ontsteking, als daar geen medicijn voor gegeven wordt, betekent dit vaak de dood van de vogel. Dus als u zeker weet dat de kat de vogel gepakt heeft, deze altijd brengen, want deze vogels maken zeer zeker een kans om beter te worden. Katslachtoffers die flinke open wonden hebben brengt u, of naar de dierenarts, of naar het vogelopvangcentrum.

Botulisme

Ook voor vogels met botulisme geldt, hoe eerder ze naar een opvangcentrum gebracht worden, hoe beter en des te meer kans ze maken op genezing. Botulisme kan gevaarlijk zijn voor de mens, dus wees voorzichtig! Gebruik als het kan altijd handschoenen. Lukt dit niet, was dan zeer zorgvuldig uw handen na het vasthouden van botulisme vogels. Botulisme bij vogels komt vaak voor, in en langs vijvers, grachten en meren. Deze vogels zijn verlamd aan poten en vleugels en in het ergste geval is ook de nek verlamd, dan zakt de kop naar beneden en verdrinken ze.